Maak Europa bemind, II

Wat weet u van de politieke structuur van Europa? Om de 5 jaar is het verkiezingen, weet u voor wat, wie en waarvoor u stemt? Wat gebeurt er met een Belgische stem in Europa? Wie bepaalt de richtlijnen van de te varen koers? 

Veel vragen en we krijgen er weinig antwoorden voor in de normale pers. Europa is nog geen gewoon persitem zoals bijvoorbeeld de kermisfeesten in elk vlaams dorp. Zelfs voor de Belgische pers is Europa een ver van hun schrijftafel-show. Juist dat is een motief voor de redactie om eens op zoek te gaan naar het verborgen en toch alom vertegenwoordigd Europa in ons dagelijks leven. Er zijn nog geen verkiezingen op komst, dus kan u gerust zijn dat wij ons al vast niet willen profileren.
Europa kost tegenwoordig handen vol geld, iedere perifere-lidstaat klopt aan voor steun. Griekenland, Ierland, Spanje, Portugal... hopelijk zal het nu eventjes gedaan zijn met vragen.
Deze steun zonder bijkomende uitleg, werkt op de zenuwen van de andere lidstaten. Dat Duitsland in zijn zak blijft tasten, vinden we comfortabel als Belg of Nederlander, maar we vergeten dat ook wij onze duit in het zakje doen. En maar goed ook, als we aan Europa denken, denken we aan solidariteit, en dan ook weer dadelijk aan verantwoordelijkheid.
Deze verantwoordelijkheid kunnen we opleggen als we daadwerkelijk inspraak krijgen in het bastion Europa, en als onze verkozenen ook zeggingskracht krijgen. Daar wringt momenteel nog het schoentje.
Kiezen is leuk, maar als onze stem verloren gaat in het bos, is er geen aardigheid aan.

Wie is er de laatste verkiezing als winnaar uit de bus gekomen?
De grote winnaar was de Europese EPP-ED. Het lijkt meer op een chemische formule dan op een partij met mensen samengesteld door de Europese kiezer. EPP-ED staat voor de Europese volkspartij en de Europese Democraten. Een mooi duo voor meer democratie, zou men denken.
Maar als we verder kijken, lijkt het woordje 'democraat' wel een mode woord voor de Europese partijen. De PES, de Sociaal-democratische Fractie in het Europees Parlement is de tweede fractie in het nieuwe Europees Parlement. ALDE, de Alliantie van Liberalen en Democraten voor Europa fractie komt op de derde plaats. GREEN/ EFA , De Groenen/Vrije Europese Alliantie, de UEN: Fractie Unie voor een Europa van Nationale Staten, de GUE/ NGL, Confederale Fractie Europees Unitair Links/Noords Groen Links,  IND/ DEM, Fractie Onafhankelijkheid/Democratie, bengelen achteraan. 
Een allegaartje van partijen waar we nog nooit van gehoord hebben. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in 2009 een zeer lage opkomst was in landen waar geen stemplicht heerst.

Wie staat voor wat?

Het Europees Parlement telt 754 zetels. Alle 27 lidstaten hebben afhankelijk van het inwonersaantal een vast aantal zetels, dit loopt uiteen van 6 zetels voor Malta tot 99 voor Duitsland.
Na de verkiezingen worden in elk land deze zetels verdeeld. Elk land gebruikt hierbij zijn eigen regels voor de zetelverdeling. In België heeft de Vlaamse Gemeenschap 13 zetels, de Franstalige Gemeenschap 8 zetels en de Duitstalige 1 zetel.
EU-parlementariers worden per land gekozen, toch kunnen zij zich aan Europese politieke partijen aansluiten. Een Europese partij of lijst, moet ten minste 25 zetels behalen uit minimaal 7 landen. Diegene die dit niet halen, kunnen hun zetel krijgen in het EU-parlement, maar hebben minder mogelijkheden.
EPP-ED:
Europese democraten en volksdemocraten. De oudste Europese partij, bijna in alle Europese landen vertegenwoordigd. In België vertegenwoordigen zij de CDh, CD&V en CSP langs Duitstalige zijde. In Nederland is dat het CDA, in Frankrijk het UMP van voormalige president Sarkozy.
PES:
Europese Socialisten, in Belgie: de SPa en de PS, in Nederland de 'partij van de arbeid'.
ALDE:
Dit zijn de Europese Democratische liberalen met Guy Verhofstadt als voorzitter.
UEN:
Is een centrum partij, samengesteld door de centrum-rechtse Ierse partij Fianna Fail, wat in het Engels wil zeggen: 'soldiers of destiny' - en door de conservatieve Italiaanse partij AN, National Alliance, zij staan voor patriotisme en nationale identiteit. Zij hadden verkozenen uit : Italie, Ierland, Denemarken, Polen, Lithouwen, Letland, Slovakije. Vlak na de verkiezingen van 2009 is deze partij uit elkaar gevallen en zijn de verkozenen naar andere conservatieve Europese partijen vertrokken.
GUE/NGL
Groen linkse Europese partij, samengesteld uit 17 partijen uit 12 landen, waarbij België niet hoort. Wel Nederland met de partij: Socialistische Partij. Verder de communistische partijen van landen zoals Luxemburg, Tsjechië, Denemarken, Ierland, Italie, Zwitserland, Frankrijk, Letland, Cyprus, Portugal,...
IND/DEM:
de partij waar de UEN eigenlijk is opgenomen. Een conservatieve partij met vooral anti-Europese ideeën. Zij willen vooral de soevereine macht van Europa terug inbinden. Deze partij heeft geen leden of politiekers in België.
Dat zijn in grote lijnen de grote EU families. Een fractie vormen biedt tal van parlementaire voordelen, zoals meer spreektijd tijdens de zittingen en meer middelen. Toch zijn er politici die onafhankelijk willen blijven en ook zo kunnen zetelen, als ze verkozen zijn. Belgie heeft 22 zetels, verdeeld over de drie taalgewesten. Het Europees Parlement werd opgericht in 1957 met de ondertekening van het Verdrag van Rome. Pas in juni 1979 vonden de eerste rechtstreekse verkiezingen plaats. Door verschillende verdragen, waaronder het Verdrag van Maastricht van 1992, groeide de macht van het parlement. Het is het enige rechtstreeks verkozen instituut van de EU.

Een beetje een slordig Europa


Dit parlement is belangrijk, zo ook de politici die erin zitten. Er wordt reeds een groot deel van de nationale wetten van de lidstaten beslist in Brussel.
Toch wordt nog de grote brok, nl de financiële, beslist door de ministers van Financiën van de lidstaten, en worden de beslissingen vaak genomen in de 'wandelgangen'. Kleinere landen, zoals België, Nederland en Luxemburg, konden enkel maar hopen dat de MerKozy trein niet ontspoort en dat Merkel en Hollande terug dezelfde trein nemen, vooral in het voordeel van alle Euroburgers in het algemeen.
Deze ondemocratische weg is nog steeds niet geëffend. Toch kunnen landen zoals wij een grote controle uitvoeren, onze gekozenen kunnen hun steentje bijdragen om EU leefbaar te houden.
Tot nog toe is EU een contradictio in terminis: iedereen weet dat het belangrijk is maar het wordt nog te veel nationaal gestuurd en de rommel blijft nog te vaak liggen.