American Samoa, reisje waard

De goednieuwskrant is aan vakantie toe. Vandaar de interesse in plaatsen waar we niet elke dag naartoe kunnen. Vakantiebestemmingen met een speciaal plaatje, daarin kan je American Samao wel onderbrengen. Net als Hawai lijkt het ons een droom om er een weekje te vertoeven. Maar is dat ook zo? Weten de Samoaers hoe ze de toeristen moeten aanpakken?

Drie jaar geleden woedde er een gruwelijke tsunami over een deel van de stranden van het eiland. Nu drie jaar later, wordt het dorp van de 385 inwoners bezocht door de Eerste Minister van Nieuw Zeeland, dit in het kader van de week van de vriendschap tussen Nieuw-Zeeland en Samoa. Het vriendschapsverdrag tussen beide landen is uniek. Samoa is het enigste land in de wereld, waarmee Nieuw Zeeland een vriendschapsverdrag mee heeft. Dit verdrag is gestoeld op diepe wortels naar de verbondenheid van deze twee landen, zowel in cultuur, als taal en gewoonten. Nieuw Zeeland heeft een grote populatie van Samoa-immigranten. Deze kwamen naar het eiland tussen de jaren 50 en 70. De Eerste Minister van NZ komt met een grote delegatie, en heeft ook al de oppositieleiders van zijn land uitgenodigd om aanwezig te zijn. De hele week zullen er vieringen gehouden worden om de 50ste verjaardag van het vriendschapsverdrag te vieren. 


Het komt niet vaak voor dat er een vriendschap wordt gevierd tussen twee landen. Wij in Europa zien de vrede en de vriendschap tussen (buur)staten als een bijna 'normale' zaak. Zelfs de verlofdagen voor de wapenstilstanden worden een voor een afgeschaft.

Zowel de culinaire, als de kunst en cultuur zullen in de verf gezet worden. Nick Hurley, een van de NZ organisators van deze week, vertelt dat vele kunstenaars in zijn land geïnspireerd zijn door de kunst en ervaringen van Samoa. De culinaire bestseller-schrijver Rober Oliver is gek van de Samoa-keuken, zeker als ze vermengd worden met Nieuwzeelandse producten, zoals de kip en het beroemde lamsvlees. De vis uit de zee tussen beide eilanden is legendarisch, schrijft Oliver, en spreekt van een exotische haute cuisine.
Dit legendarisch vriendschapsverdrag werd getekend na de onafhankelijkheid van Samoa in 1962.

En het toerisme?

Net als Hawaï, kampte ook Samoa met de terugval van het toerisme. In 2010 werkte de regering een Master Plan uit om deze sector nieuw leven in te blazen en te moderniseren. Voorheen namen ze het toerisme als vanzelfsprekend aan. Dat is niet alleen veranderd met de crisis. Jonge toeristen gaan verder op ontdekking uit, willen daar wel wat geld tegenaan gooien,  maar willen ook waar voor hun centen.
De Samoa regering huurde verschillende consultings bureau's in om dit Master Plan uit te werken. Kiner Design Group, Studio 81 International en Resort Consulting Associates, sprongen mee op de boot. Mark Kiner is een Amerikaanse architect die na een 30 jarige carriere als architect een bocht maakte en in de landschap-architectuur stapte. Hij is gekend voor grote projecten in de Verenigde Staten en Europa. Hij werkte als landscape architect ook voor de Filipijnen, Midden Oosten, China en Korea. Nu geeft hij zich totaal voor de Samoa-regering. Net als Studio 81 Int. en Resort Cons. Ass. werken ze aan de implantatie van resorts, hotels en toerisme service in harmonie met de natuur en het dagelijkse leven van de gewone mensen in Samoa. Een must, volgens Mark Kiner en Kennir West van Studio 81, om het toerisme duurzaam te houden.

Het toerisme als industrie is door de laatste regering als prioriteit gesteld, om diversiteit in de economie te brengen. De bewoners leefden voordien enkel van de tonijn-vangst, bananen en cocosnoten. Te weinig diversiteit in de economie, versmoord elke kans op groei. Ook werd de natuur teveel aangevallen door eenzijdige aanplantingen en het uitdunnen van de tonijn populatie rond het eiland. Het aanzwengelen van het toerisme, bracht kleine bedrijven tot stand, de service sector groeide en er werd divers aangeplant.   
De counseling bureaus werken samen met de plaatselijke bevolking, met de locale besturen en met de regering om investeerders aan te trekken. Zij werken ook vooral rond duurzaamheid, en willen de locale resident mee betrekken in het project. Er worden tours op poten gesteld, de natuur krijgt zijn rol in dit alles door natuurlijk te mogen zijn. Vele eenzijdige plantages worden omgevormd tot veelzijdige moestuinen om de streekspecialiteiten te kweken.

Er worden seminaries gegeven om de mensen op te leiden in hun nieuwe taken, kleine zelfstandigen krijgen steun en kredieten.
Dit alles kreeg een supervisie van de Verenigde Naties. Samoa heeft een waardevolle natuur die beschermd moet worden en het plan om de tonijnvangst te verminderen, past in het plan van duurzame landbouwhervormingen van de Verenigde Naties.
"het toerisme is noodzakelijk en moet gemanaged worden op een manier dat de economie, het sociale en het esthetische hand in hand gaan om de culturele integriteit van dit eiland te behouden." Dat is het hoofdthema van het framework in het Master Plan, voorgelegd aan de Verenigde Naties.