Wat speelt mee in de euro-crisis? Is het echt alleen maar de landen die op z'n zuiders hun voeten vegen aan de euroregels die de schuld dragen? Verschillende economen vinden van niet. In de eurozone zijn er inderdaad regio's en landen die het economisch moeilijker hebben. Maar daarom ligt het probleem niet echt ben hen. In de dollarzone zijn er ook gebieden die het moeilijker hebben en die kunnen zonder veel problemen rekenen op de dollarsolidariteit. Is een euro-solidariteit water naar de zee zeulen?
Een hulp plan is mooi, krijgen is makkelijk en geven is aartsmoeilijk, dit zorgt voor een groter probleem, nl een groeiende kloof tussen de rijkere en armere landen. Dat is niet echt nodig, volgens de Zwitserse econonoom Andreas Höfert. Hij zegt dat de euro verenigbaar is met democratie. De euro is ook verenigbaar met natiestaten, maar het probleem is dat de euro niet compatibel is met democratische natiestaten. Wil dat nu zeggen dat hij tegen de democratie is? Nee, hij is eerder tegen de naties die onafhankelijk beslissingen kunnen nemen die een invloed hebben op een unie-munt, de euro, zonder rekening te houden met het groter geheel. De euro is een unie munt, alleen wordt ze maar deels zo bestuurd en geleid. Daar wringt het schoentje en hard. Heel europa loopt met bleinen op handen en voeten.
Het bedrijfsleven en economische leven in de eurozone is met elkaar verweven, er zijn Europese wetten, transport wordt Europees geleid, zelfs de prijzen staan min of meer onder toezicht van de EU. Alleen de financiële regels van de munt wordt nationaal in grote lijnen bepaald en gevoed met nationaal belastingsgeld en begrotingen. Ook dat zou in de unie moeten gegoten worden. Democratisch, maar met meer dominantie vanuit Brussel en de Europese Centrale Bank. De eigengereidheid van de nationale lidstaten weegt teveel door op de euro en deze macht wil niemand afstaan. Zo komt het dat de rijkere landen hun wil opleggen aan de armere, en daar is ook weinig democratie mee gemoeid. De grieken hebben niet gestemd voor Merkel en toch kan zij nu in grote lijnen de interne Griekse begroting bepalen. Als die lijn kan worden uitgestippeld door de Europese Unie, is dit al een pak democratischer, want daar zitten wel leden in van de Griekse, Ierse en bv Italiaanse lokale politiek.
Een oplossing zou dus kunnen zijn dat de Euro meer gecentraliseerde macht krijgt, en niet afhangt van de leiders van de nationale lidstaten. Hierdoor krijg je een grotere inmenging van Europa in de lokale politiek, maar de Raad van Europa bestaat dan ook uit deels democratisch verkozen locale politiekers.
Als de EU meer macht krijgt, wil dat zeggen dat de lidstaten meer belastinggeld zullen moeten afstaan aan die mastodont en het lijkt er dus een beetje op dat Europa in hetzelfde schoentje zit als België, maar dan omgekeerd.
België staat op het punt om meer slagkracht over het belastinggeld te geven aan de regio's, in het kader van verantwoordelijkheid over eigen geïnde centen, terwijl Europa juist het omgekeerde wil doen. Men ziet duidelijk de tweestrijd van de nationale leiders. Het principe dat men aanhaalt in België: gekregen geld geeft men vlugger uit, speelt ook in de hoofden van Merkel en Sarkozy. Toch zou Belgie hier niet erg huiverachtig mogen tegen overstaan, zeker Di Rupo niet, want die kant zich tegen het regionaliseren van de belastinginkomsten. Misschien zal hij luisteren naar Verhofstad die hem met aandrang vraagt om een stelling aan te nemen tegen Merkozy, ttz de dominante rol van twee grootstaten tegen de rest van Europa.
In de Verenigde Staten werkt het, er heerst een grote regionale autonomie, maar toch wordt de dollar federaal sterk bestuurd. Dat wil men in de Euro-zone ook, een bepaalde groep toch.
Het betekent dat de lidstaten een groot deel van hun begrotingsbeleid en dus belastinggeld afstaan aan een supranationaal maar hopelijk meer democratisch Europa. Waar belastinggeld van Duitsland naar Italië vloeit, zoals in de VS belastinggeld van het boomende Texas via Washington naar het wegkwijnende Michigan stroomt. Daarom hebben we ook nood aan een Europese Centrale Bank die bereid is tussen te komen om ‘haar’ muntunie te verdedigen. Het zou zeker heel wat wind uit de zeilen halen van beleggers en meer bepaald speculanten.
Dit veranderen houdt heel wat meer in dan een paar beslissingen, het is een andere manier van denken. Net zoals in België men meer federalisme wil, ook een andere manier van denken is waar nog niet iedereen voor klaar is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten