Maar er zijn ook niet westerse of Europese denkers. De Chinezen en de Arabieren hadden ook hun filosofen, India, Rusland en het Midden Oosten. Alleen dringen hun woorden en gedachten niet echt door tot onze leessfeer. We kennen ze vluchtig van enkele regels, trefwoorden of haiku's. Alzo sprak Zaratustra, maar verder worden deze filosofen weinig aangehaald. Dat vond ook de Iraans-Amerikaanse filosoof en docent Dabashi toen hij de open brief las van Zabala Santiago, een Europese denker. Het stoorde Dabashi vooral dat Zabala nog steeds aan koloniserend denken doet. De Eurocentrische filosofie centraal stellen.
Santiago Zabala is geboren in Rome in 1975, Dabashi, een Iranese filosoof geboren in 1951, professor aan de Amerikaanse Universiteit of Colombia. De discussie in de pers tussen beide heren is een mijlpaal in de filosofische discussie van deze aard. Zij trekken het thema in de publieke sfeer.
Zabala schreef:
There are many important and active philosophers today: Judith Butler in the United States, Simon Critchley in England, Victoria Camps in Spain, Jean-Luc Nancy in France, Chantal Mouffe in Belgium, Gianni Vattimo in Italy, Peter Sloterdijk in Germany and in Slovenia, Slavoj Zizek, not to mention others working in Brazil, Australia and China.In dit paragraaf haalt Zabala enkel namen van filosofen aan uit het Westen, Europa en de Verenigde Staten. Hij betrekt er als laatste nog wat filosofen bij uit 'Brazilie, Australie en China' maar anoniem. Debashi antwoordt hierop, lichtelijk gepikeerd, dat we nog steeds niet leven in het tijdperk van verandering, maar in een veranderlijk tijdperk. En dat is volgens hem niet genoeg. De verandering die in deze eeuw aangekondigd was, is nog niet doorgedrongen in de denksfeer, er is nog geen ontkoppeling gekomen in het vakjes-denken van het koloniserend een imperiale tijdperk. Volgens Dabashi denkt de wereld nog steeds in 'cliché's':
Natieve Amerikanen hebben wijsheid, Anglo-Amerikanen hebben de wetenschap, Afrikanen hebben levenservaring en Europa heeft de filosofie; de Derde Wereld heeft cultuur, de Eerste Wereld de sociale wetenschap, incluis de antropologie die berust op het bestuderen van de culturen in de Derde Wereld, de Chinezen en Indiërs hebben traditie en de Europeanen de moderniteit, islam zweert bij religie en Europa bij het wereldlijke.En toch kwijnen deze hiërarchische vakjes geleidelijk weg, dit door de groeiende globale studieplannen, zoals in Europa het Erasmusproject. Waarom blijven vooraanstaande filosofen dan nog bij de gedachte dat er enkel kan gedacht worden over het leven in Europese termen? Zo vraagt Dabashi zich af.
Deze dialoog of discussie blijft niet ongemerkt. Ook Russische denkers mengen zich in dit thema. Zij vinden ook dat men niet meer moet denken in termen van: Europees en niet-Europees. Het wordt tijd dat er globaal gefilosofeerd wordt.
Het is al een tijdje zo dat de niet-Europese denkers dan weer allergisch zijn aan de Europese manier van denken, het Eurocentrisme. Wat ook niet gezond is, vinden de Russische denkers. Van elkaar leren en elkaar aanvullen, dat is de boodschap van deze eeuw van de verandering. De Europese erfenis is een prachtige basis, net zoals de Chinese en de Arabische, de Indische en de Russische. Er zit een schat in elke filosofische stroming. Naar elkaar luisteren en naar elkaar toegroeien is de verandering van deze eeuw. Toch klinken de antwoorden niet erg 'filosofisch'
A self-respecting decolonial intellectual will reach instead to Frantz Fanon: "Now, comrades, now is the time to decide to change sides. We must shake off the great mantle of night, which has enveloped us, and reach, for the light. The new day, which is dawning, must find us determined, enlightened and resolute. So, my brothers, how could we fail to understand that we have better things to do than follow that Europe's footstep."'wij, broeders filosofen (niet europese), hebben gefaald om te begrijpen dat we betere dingen te doen hebben dan de Europese filosofen te volgen.' Een bijdragen in de discussie van de Argentijnse filosoof, gespecialiseerd in de geopolitiek en het 'grens'denken, vooral de diversiteit in de filosofie. Hij wil vooral de nadruk leggen op het dekoloniseren van het denken. Een stroming volgen is niet de bedoeling, deze stroming incorporeren of aanpassen, wel. Denken in Europees of Indo-Afrikaans, is geen filosofische boodschap meer.
Het nieuwe aan de opmerking van Dabashi is niet dat er teveel nadruk en klemtoon en aandacht wordt geschonken aan de westerse denkers, wel dat er eindelijk een discussie is TUSSEN de twee denkwerelden: die van de 'derde wereld' en die van de 'eerste'. Sinds de jaren 50-60 wordt deze discussie al gevoerd, maar enkel in het Zuiden van de planeet, nooit met de hele planeet.
De 'derde wereld' vraagt zich al decada af of er wel een filosofische stroming bestaat in Afrika en Latijns Amerika, terwijl deze vraag nooit gesteld wordt in , bijvoorbeeld, Duitsland. Met deze discussie tussen Debashi en Zabala komt het zelfrespect in deze landen eindelijk aan de oppervlakte.
Een andere uitloper van deze manier van denken, het verschil tussen Europese en niet-Europese filosofie, is groter dan we denken. Vooral in de politieke strekkingen komt dit tot uiting. Landen zoals Bolivie, die volgens het Europese denken, een communistische piste volgen, zijn daar niet helemaal mee eens. Zij volgen een indiaans socialisme, dat zijn roots heeft in de spiritualiteit van de Andesvolkeren en niet in het Europese politieke systeem, het communisme. Er zijn duidelijk verschillen tussen deze twee politieke strekkingen die door het Eurocentrisme eigenlijk op 1 hoop worden gegooid.
Op dit gebied is deze discussie een bijzondere bijdrage. De discussie tussen Hamid Dabashi en Santiago Zabala is de basis van het globale diverse harmonieuze denken van deze nieuwe eeuw. Het kan een antwoord geven op het neo-geo-politieke invulling van onze planeet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten