donderdag 26 november 2015

Bagger, meneer, da's Belgisch

Als we over België spreken, spreken we de laatste tijd over terrorisme, racisme, radicalisme...alle mogelijk -isme. We zouden nog vergeten dat we voor andere zaken beroemd ipv berucht zijn. Baggeren bijvoorbeeld. Jan De Nul is een prachtig voorbeeld, maar DEME van Antwerpen, is ook niet van de poes. Zij wroeten in het slijk der aarde om de vaart erin te houden.
Deme werkt niet alleen en is niet uitsluitend Belgisch. Het is een geslaagde combinatie van Nederlandse en Belgische know-how. 
Hoe breng je op een veilige manier 43 km vaarwegen op de gewenste diepte? Het lukt gww-bedrijf de Vries & van de Wiel in de kanalen van Noord-Holland. De Inspectie SZW (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) is tevreden met de veilige manier waarop het bedrijf werkt met verontreinigde grond. Een goede voorbereiding en bewuste werknemers zijn cruciaal, zo blijkt.
Iemand die zonder voorkennis het baggerponton betreedt dat op de Markervaart bij De Woude drijft, kan vermoeden dat het kanaal ernstig verontreinigd is met stoffen als kwik en asbest. Hij ziet immers een groene hydraulische graafmachine met een filteroverdruksysteem zodat de machinist geen gevaarlijke stoffen kan inademen. Een speciale decontaminatie-unit staat op het dek zodat de medewerkers zich kunnen reinigen wanneer ze uit de verontreinigde zone komen. Overalls, helmen, werkschoenen en reddingsvesten zijn verplicht.
Toch is de waterbodem in de Noord-Hollandse kanalen slechts licht verontreinigd; er wordt gewerkt in de basisklasse. De Vries & van de Wiel - onderdeel van het Belgische concern Deme - mag het slib direct via leidingen naar het nabijgelegen weiland pompen. Zo kan het gww-bedrijf in een jaar tijd een laag van 40 tot 90 cm bagger verwijderen uit kanalen in de Kop van Noord-Holland. Ruim 43 km waterweg moet zo beter bevaarbaar worden en weer aan de wettelijke eisen voldoen. De Inspectie SZW is tevreden over de nauwkeurige wijze waarop de Vries & van de Wiel de veiligheid bij het project regelt. Inspecteur Anthony Sebregts: "We hoefden bij de inspectie op dit project in het voorjaar niet te handhaven. Bij veel inspecties in verontreinigde grond is dat wel nodig."
Goed voorwerk
De Inspectie treft regelmatig overtredingen aan bij bedrijven die werken met grond, vertelt Sebregts, inspecteur in de regio Noord-Holland. De problemen ontstaan vaak bij het voorwerk. Goed onderzoek moet uitwijzen of de bodem verontreinigd is en of er explosieven aanwezig kunnen zijn. Dit bodemonderzoek wordt niet altijd voldoende uitgevoerd. Maar als het onderzoek wel goed is afgerond, houden bedrijven zich toch niet altijd aan de maatregelen die Crow 132 voorschrijft. Ook het V&G-plan (veiligheid en gezondheid), waarin is vastgelegd hoe de aannemer de werkzaamheden veilig kan uitvoeren, is vaak niet in orde.
Bij veel projecten is de opdrachtgever verantwoordelijk voor dit voorwerk. Doordat de aanbesteding in Noord-Holland verliep via best value procurement (BVP), regelde de aannemer zelf het veiligheidsplan voor de ontwerp- en uitvoeringsfase. Ook zorgde het bedrijf voor de vernieuwing van het bodemonderzoek.
De Vries & van de Wiel is blij met deze manier van werken. Worksmanager Bas Bouwens: "V&G-plannen van opdrachtgevers zijn vaak standaard; er wordt niet voldoende op de projectspecifieke risico's ingegaan. Wij hebben een speciale afdeling die zich bezighoudt met het opstellen van veiligheidsplannen. Die kan de plannen goed afstemmen op onze werkwijze."
Ook de Inspectie ziet hier de voordelen van werkvoorbereiding door de opdrachtnemer. "Vaak maakt een ingenieursbureau het V&G-plan voor de opdrachtgever. De kwaliteit laat nog wel eens te wensen over. Hier heeft de aannemer dit goed opgepakt. Die zit dan ook dicht op het werk en weet wat de risico's op de werkvloer zijn. Aan de andere kant kan een opdrachtgever bij het ontwerpen van het werk rekening houden met de veiligheid. Een opdrachtgever kan de juiste bouwkundige, technische en organisatorische keuzen maken. Zo wordt eerst naar de bron van het probleem gekeken. Als daar niets aan kan worden ge-daan, zijn andere maatregelen mogelijk. Een opdrachtgever kan dan bijvoorbeeld een weg laten afsluiten in plaats van dat de opdrachtnemer langs de weg veiligheidsmaatregelen moet nemen. Beide manieren van werken hebben dus voordelen. Het belangrijkste is dat het V&G-plan wordt opgesteld door een partij met de juiste expertise, dat de juiste keuzen worden gemaakt en dat de opdrachtgever verantwoordelijk blijft."
Aandacht voor veiligheid
Bij het baggerproject in Noord-Holland heeft de Vries & van de Wiel het onderzoek naar gevaarlijke stoffen in de waterbodem vernieuwd. Tijdens het onderzoek werd vastgesteld dat de bodem in het kanaal boven Schagen op een aantal plaatsen het meest vervuild was met gevaarlijke stoffen. De Vries & van de Wiel baggerde deze plekken als eerste uit. Zo werd de meest verontreinigde bodem als eerste aangepakt en konden de werknemers veilig werken. Sebregts: "Deze volgorde werkt goed op dit project, het is een handige organisatorische keuze. Tijdens een project verslapt de aandacht voor veiligheid vaak een beetje. Door eerst in de meest verontreinigde gebieden te werken en daarna in de minder verontreinigde gebieden, is er veel aandacht en alertheid voor veiligheid op het moment dat de risico's het grootst zijn."
Alertheid van werknemers is cruciaal voor een veilig verloop van het werken met veront- reinigde grond. Volgens Bouwens valt dit niet altijd mee. "Het is best moeilijk om mensen bewust te krijgen van de risico's van het werken met gevaarlijke stoffen. Dit komt doordat je niet zo snel effect merkt van de blootstelling. Het kan lang duren voordat je echt ziek wordt." In het verleden ging men daarom nogal gemakkelijk met de gevaren om. Sebregts: "Vroeger gooiden werknemers na het baggeren hun vieze overall thuis in de wasmachine. Daarna ging de kleding van de kinderen erin. Gelukkig is er wel een hoop verbeterd en wordt er veiliger gewerkt, onder andere dankzij de Crow132."
Toolboxvergaderingen
Arbo- en milieuwetgeving hebben ervoor gezorgd dat werknemers zich bewuster worden van de gevaren, benadrukt Bouwens. Zijn bedrijf probeert een tandje bij te zetten, bijvoorbeeld met behulp van 'Take 5-momenten' en extra 'toolboxvergaderingen'. Hierbij bespreken medewerkers de gevaren voordat het werk begint. Zo moet iedereen de risico's scherp in beeld krijgen. Daarnaast werkt de Vries & van de Wiel aan voorlichting. "Het werkt niet als er alleen maar regels zijn. We vinden het belangrijk dat medewerkers weten waaróm we bepaalde voorschriften hebben. Als mensen begrijpen wat de gevaren zijn, dan letten ze beter op hun veiligheid."
Met gedegen bodemonderzoek, een V&G-plan op maat en goede voorlichting zorgt de Vries & van de Wiel ervoor dat de vaarwegen in de Kop van Noord-Holland op een verantwoorde manier worden schoongemaakt. De Inspectie is tevreden, maar dat is niet het allerbelangrijkste, aldus Bouwens. "Uiteindelijk hanteren we de regels niet voor de Inspectie. We willen gewoon dat onze medewerkers aan het einde van de dag weer veilig naar huis kunnen."
Julie Enthoven, Tappan Communicatie.

Nautisch profiel
De vaarwegen in Noord-Holland moeten voldoen aan het nautisch profiel. Tevens moet het kanaal voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen voor waterbodems en de keur van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK). Het baggerwerk betreft delen van het Schagerkoggekanaal - Kolhornerdiep; Kraspolderkanaal - Langendijkervaart - Niedorpervaart; Huigenvaart; en Markervaart Noord - Kogerpolderkanaal. Een bijzonderheid was dat het gebied in het hoogseizoen intensief wordt gebruikt door recreanten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten