De Belgische staat staat er slechter voor dan verwacht. De Europese Centrale Bank zet een domper op het feestje van de Europese beurzen, die de afgelopen maand een iets beter beeld schetsten. Vorige week leek het er nog op dat Draghi, de president van de ECB, ten strijde wil trekken tegen de speculanten. Toch leek hij gisteren, na de vergadering met de lidstaten, weer gas terug te willen nemen. Draghi wil het teken geven dat de euro onomkeerbaar is, maar doet dat niet met veel woorden, noch daden. Het kan niet zo zijn dat landen 'eventjes' uit de euro stappen om terug op adem te komen. Dat tast de stabiliteit aan van de unie-munt en dat is onaanvaardbaar.
De Belgische economie staat niet los van de problemen in Europa. Tot hiertoe leek het alsof we eraan ontsnapten, maar dat is door de Belgische centrale bank nu de kop ingedrukt. En ook logisch, als je in valuta hebt, volgt je economie de regels van die valuta. Als de euro onder druk komt te staan, komen alle lidstaten onder druk te staan.
Tot hiertoe het slechte nieuws.
We gaan te raden bij een paar economen die ons een weg kunnen wijzen in dit financiële kluwen. Het is geen makkelijke materie. De grote lijnen kunnen we wel aanhalen. In de pers lezen we tegenwoordig over twee economen: Keyens en Rueff. Keyens was de econoom van de 20ste eeuw. Rueff ook, maar met iets minder faam. Welke van deze twee economen zullen de economisten van de 21ste eeuw volgen?
Jacques Rueff is een Franse econoom, die in het begin van de 20ste eeuw in de Franse politiek zat. Hij werd door de Gaulle als de 'poëtische econoom' bestempeld. De euro heeft hij nooit meegemaakt, maar hij stond wel aan de wieg van een grote economische verandering. Hij was voorstander van de gouden standaard. Aanhangers van deze man, krijgen weer meer gehoor in de economische wandelgangen. De gouden standaard bepaalt de waarde van de nationale valuta door de reserve in goud. Dit wil zeggen dat elke nationale gedrukte munt gegarandeerd wordt door het goud in de Centrale Bank. Hierdoor kon de wisselkoers tussen verschillende nationale munten worden vastgelegd. De gouden standaard als monetair systeem, houdt in dat de verandering van vraag en aanbod van goud de waarde van goederen en diensten mee bepaalt. Tegenwoordig hanteren we niet meer de gouden standaard. Het monetair systeem is ingewikkelder. Toen de gouden standaard werd ingetrokken, volgde de grote depressie in de jaren 30. Dit was een herstelling van de monetaire waarde van de dollar die teveel aanleunde bij kredietwaarden en niet bij de goudwaarde. Teveel krediet doet elk huishouden de das om, zo ook een munt. Rueff waarschuwde hiervoor, maar men bleef doof voor zijn kritiek. Tot de Euro op de proppen kwam. Contradictorisch genoeg, is de invoering van de euro eigenlijk een herstelling van de gouden standaard. De euro wordt niet gedekt door reserves van een natie. Elke lidstaat onafhankelijk kan niet zomaar euro's bijdrukken. De euro-druk wordt geregeld door de ECB. Volgens aanhangers van Rueff is dit standvastiger, rigider, waardoor de Europese munt meer respect en waarde krijgt, dan voorheen de europese nationale munten afzonderlijk. De euro wordt gegarandeerd door de reserves in de Europese Centrale Bank. Als die bank nu geen bijkomende autoriteit krijgt, verglijdt de euro in een grote crisis, aldus Rueff-leerlingen. De euro in de lidstaten wordt geprijsd door de kredietwaardigheid van zijn lidstaten afzonderlijk en niet door de kredietwaardigheid van Europa als geheel, daar wringt het schoentje. Als de kredietwaardigheid van een land-lidstaat wegvalt, wordt voor dat land de euro veel te duur. Volgens Rueff is dat een normale economische controle, bijna zoals toen men nog voor 1 dollar een gelijkwaardig klompje goud moest hebben. Maar dat zou niet zo mogen zijn. De euro zou voor elke lidstaat moeten bepaald en gedragen worden door heel de Europese gemeenschap en niet door nationale markten. De reserve van de Euro ligt tenslotte in handen van de Europese Centrale Bank, al dan niet met genoeg bevoegdheden.
De crisis in de euro is voor sommige economen de grote troef van de euro. Het volwassen worden van deze unie-munt. Door deze crisis moeten er veranderingen optreden. En die veranderingen zijn determinerend voor de Euro-economie in zijn geheel.
Worden deze veranderingen nu ingegeven door Keyns of door Rueff?
Rueff was geen invloedrijke econoom in zijn tijd, die eer gaat naar Keynes. Maar het is wel zo dat de leer van Rueff de 21ste eeuw zal kleuren, terwijl Keynes' theorie niet meer tot de 21ste eeuw behoort.
Rueff voorzag de Euro, zijn theorie draagt bij bij de euro-politiek als de filosofie van de sociale markteconomie. Hij voorspelde dat de autoriteit van de dollar op de wereldmarkt niet houdbaar was. Als er teveel dollars zouden verdwijnen in kredieten over heel de wereld, zou de Verenigde Staten hun kredietwaardigheid verliezen, en hierdoor zou de dollar devalueren. Een tegengewicht tegenover de dollar in Europa was noodzakelijk. De Amerikaanse investeringen na de tweede wereldoorlog, waren verspreid in vele nationale munten. Moeilijk te overzien. Hierdoor gingen vele investeringen verloren en gingen Europese USdollars in rook op. Dit is niet alleen nefast voor de Verenigde Staten, ook voor Europa. De oplossing volgens Rueff is om de kracht van de euro los te koppelen van de Europese munten in het kredietaanbod van privé banken, zonder dat de ECB daar een bevoegheid en controle over heeft. We zitten nog steeds in een periode tussen de twee. De economen schreeuwen nu voor een volwaardige Europese bankunie, terwijl speculanten nog even willen teren op de vis noch vlees situatie. Het wordt tijd dat de ECB dit spelletje doorprikt. Zullen we hen een boek van Rueff opsturen?
(dit is geschreven door een economische leek, elke losse flodder mag hersteld worden, reacties zijn van harte welkom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten