woensdag 11 juli 2012

Wie een kuil graaft voor een ander...

Goed nieuws voor de gewone mensen op de redactie. Iedereen maakt wel eens denkfouten. Wie slimmer is, zelfs vlugger. Dat is het resultaat van een Amerikaans onderzoek. Hopelijk hebben zij geen denkfout gemaakt bij hun conclusie.
Een voorbeeld: leg aan uw collega het volgende probleem voor: 5 machines maken in 5 minuten 5 lepeltjes. Hoeveel tijd hebben 100 machines nodig om 100 lepeltjes te maken?
Gewoon 5 minuten. Als de arme mens 100 zegt, is hij niet dom, hij maakte alleen een cognitieve fout, ofte 'denkfout'. Hij kreeg alle juiste data maar zet ze niet op de juiste plaats, vaak omdat hij te snel denkt. Deze cognitieve fouten gebeuren vaak in communicatie: iemand geeft oraal een boodschap door die door de aanhoorder aan andere data wordt gelinked en hierdoor verkeerd wordt geïnterpreteerd. Luisteren met een half oor, heet dat. Een cognitieve fout is een denkfout die we maken door een binnenweg te nemen en hierdoor niet, of minder, te denken.
Net als autisten die de zin: 'Papa loopt de trap op' moeten lezen en die letterlijk lezen: 'papa is boven'. Logisch, maar fout. Wat niet wegneemt dat vele autisten geniën zijn.



Het zou logisch zijn als je neiging tot het maken van denkfouten gelinkt is aan je algemene intelligentie, maar dat is niet zo, zo blijkt uit recent Amerikaans onderzoek. Psychologen van de universiteiten van James Madison en Toronto deden bij studenten en werknemers van Amazon Mechanical Turk twee reeksen tests waarbij gepeild werd naar hun bias blind spot, een van de meest fundamentele denkfouten. Dit is een blinde vlek die ons doet staren naar de fouten van een ander. Of je nu slim bent of niet, je laat je gauw misleiden door te denken dat je slimmer bent dan de andere. Deze gedachte leidt ons naar de verkeerde oplossing. Hoogmoed, een aloud kwaal.
Het psychologische onderzoek wijst uit dat ons brein twee soorten denk-manieren, of cognitieve denksystemen, bevat. Het eerste systeem is de vorm om snel en bijna automatisch te redeneren. Een bijna dierlijke manier van denken. Systeem twee is het tragere denken. We schakelen over naar dat systeem als het probleem ons ingewikkelder lijkt. Uit een IQ test blijkt onze graad van intelligentie in het tweede systeem. Bij raadseltjes aan de toog, gebruiken we meestal het eerste systeem. Hierdoor kan het gebeuren dat slimmere mensen vaker de mist ingaan, mede omdat ze minder ervaring hebben in het systeem 1. Systeem 2 begint pas als we het bewust instellen: aandachtig zijn en echt nadenken. Deze overschakeling heeft dus niets met je IQ te maken, wel met de aandacht die je geeft aan een probleem.
Vandaar dat we vaak de indruk krijgen dat slimme mensen op gebied van 'makkelijke' problemen laag scoren. We noemen ze dan sociaal 'gestoord'. Een emotioneel of sociaal probleem laat ons vaak beslissen of redeneren in systeem 1. Waardoor we dus makkelijker een denk-fout maken. 
De uitdrukking: wie een kuil graaft voor een ander valt er vaak zelf in, is een goed bewijs van Bias Blind Spot. Diegene die de kuil graaft, denkt dat hij slimmer is dan de andere. De andere kan door een automatische logische redenering een oplossing vinden die niet ingecalculeerd was in de kuil.
‘Slimme mensen verwachten dus dat ze goed presteren bij de cognitieve-denkfout-oefeningen die we hen voorleggen, omdat ze denken dat ze daar systeem 2-cognitie bij nodig hebben. Maar dat klopt niet, we lossen ze op met systeem 1-cognitie. Daarom schatten slimme mensen hun prestatie net iets hoger in dan die van deelnemers die ze als minder intelligent zien. Een kuil waar ze dan zelf intrappen.'
Wat wederom bewijst dat slimme mensen aan de universiteit, die deze bewijzen leveren, enkel bewijzen dat spreekwoorden de waarheid bevatten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten