zaterdag 23 februari 2013

Multinationals, keizer zonder kleren



Een toevallige voorbijganger in mijn leven zei 30 jaar geleden: 'de multinationals zullen de nieuwe koningen van de wereld worden.' En het is zo ver. Zij beheersen de wereldeconomie en zelfs de regeringen. Zij hebben hun eigen internationale fiscale wateren ontworpen en safehavens gebouwd met hoge kaaimuren. In dit kluwen van de mazen van nationale en internationale wetten, zwemmen zij als paradijsvogels. Ze pronken met andermans veren, het zijn geen koningen maar keizers zonder (eigen) kleren.








Maar trop is teveel, ook dat zei men meer dan 30 jaar geleden in Brussel. De OESO herhaalt dit nu. Deze mundiale organisatie voor sociaal en economisch welzijn met de Belgische ex premier aan het hoofd, heeft een verslag de wereld ingestuurd om het fiscale systeem van de nationale landen internationaal op elkaar af te stemmen, zodat de multinationals toch tenminste iets moeten bijdragen bij de kosten van de gemeenschap op aarde, waar zij tenslotte deel van uitmaken, waaruit zij de arbeidskrachten putten, de infrastructuur gebruiken en hun marktaandeel in hebben.
Europa is wakker geworden, de druk van de werkende bevolking voelt men tot in de diepste dalen van de ministeries van financiën en economie. Er is geen ontkomen meer aan, het geld moet gezocht worden waar het naartoe vloeit. Een voorbeeld van facebook dat een miljard aan winst maakt en nergens belastingen betaald, is 'maar' een kleine vis.
Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk willen het internationale fiscale systeem onder handen nemen om te vermijden dat multinationals nog zo vlot door de mazen van het net glippen. Dat hebben ze op de G20 in Moskou. De OESO speelde de ministers van Financiën uit de twintig belangrijkste groei- en rijke landen deze week een rapport door over "de strijd tegen de erosie van de belastbare basis en de transfer van opbrengsten". In het werkstuk belooft de Oeso een ambitieus "actieplan" om de internationale normen en regels te herijken.
Dit is geen pleidooi voor de afbraak van de vrije markt of het kapitalistisch systeem. Wel komt de discussie terug los over welke weg we willen inslaan met dit systeem. Er zijn twee grote: de Angelsaksische autostrade en het Rijnlands model, een Noord-Europees ezelbruggetje.

Het Angelsaksische model, afkomstig uit Engeland en de Verenigde Staten, staan met hun twee liberale voeten op de pure beton: zelfredzaamheid, particulier initiatief, vrijheid in zijn pure vorm, beperkte sociale zekerheid, beperkte inmenging van staat. Terwijl het Rijnlands model voor meer inmening van de staat staat, voor overleg tussen de verschillende sociale partners, voorstander is van een verzorgstaat. In het eerste model worden bedrijven gestuwd naar de beurs en beheerst de beurs bijna heel de economie. Wat onze economie eigenlijk op korte termijn controleert: elk kwartaal worden de cijfers van een bedrijf gekeurd. Lange termijnvisie en investering worden hierdoor minder snel goedgekeurd. De laatste jaren zien we haast een dictatuur van deze korte termijn politiek van de beursgangers. De terugtrekking van verschillende grote bedrijven uit die beurs,is een goed teken. Een teken dat ons terug op lange termijn kan doen laten denken: traag maar zeker, we kennen allemaal deze uitdrukking.

Het Rijnlands ondernemingsmodel legt de nadruk op het middellange- en langetermijndenken waarbij continuïteit van de onderneming belangrijker is dan het nemen van een snelle kortetermijnwinst. Wel is de naar Rijnlands model vormgegeven onderneming vaak meer gesloten dan de Angelsaksische variant, die zijn financiering hoofdzakelijk via de beurs verkrijgt, daar waar de Rijnlandse onderneming meer via families en banken wordt gefinancierd. Overigens zijn er geleidelijke overgangen denkbaar.(Wikipedia)


Het is tijd om op te houden met deze onzin en het fiscale speelveld opnieuw uit te vlakken, zodat verschillende landen en bedrijven van verschillende omvang niet meer concurreren op basis van fiscale minimalisatie, maar wel op basis van wat er echt toe doet, namelijk de creatie van waarde. Daar wordt iedereen beter van.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten