Belgen in Venetie

België is een vaste gast op de Biënnale van Venetië. Met Feuilleton schept Angel Vergara een multimedia-installatie waarin zijn cyclische obsessies tot leven komen. Vergara zal ons land vertegenwoordigen als centrale gast. Zijn werk geeft de zeven hoofdzonden een beeld in de actualiteit. Hij wil ons duidelijk maken welk imago deze zonden hebben in onze samenleving. "Hoe zijn deze zonden in onze samenleving zichtbaar? Die vraag vormt de kern van mijn betoog. Ik probeer ze niet één voor één weer te geven, dit is gewoon een middel om de beelden per hoofdthema te groeperen. Ik vind het ook interessant om de schilderkunst via de geschiedenis van de zonde te herlezen. Kort samengevat zijn de zeven hoofdzonden voor mij een manier om aan te sluiten bij de grote iconografische traditie", staat te lezen in het laatste nummer Gentleman in het interview van Vergara.


“De media bieden een reconstructie die soms geneigd is van de feiten af te wijken. Voor mij als kunstenaar zijn kranten en televisieprogramma's gewoon een bron als vele andere. Mijn voornaamste inspiratie komt uit wat ik zelf zie en hoor. Een werk moet altijd een link hebben met de realiteit."
Het werk van Vergara neemt heel het Belgische paviljoen in beslag. Er staan 7 schermen op een rij die constant actuele beelden weergeven. Vergara als schilder speelt met media-visuele beelden. Hij wil de beelden met een kwast vastleggen en houdt het ritme niet bij.


 "Anders dan wat mijn installatie zou kunnen doen denken, ben ik geen grootverbruiker van de media. Ik vind ze vaak veel te gewelddadig. En bovendien vertrouw ik ze niet.”
Vergara wil ook de tijd aanpraten. Tijd is voor hem het enigste reele om ons heen, van geboorte tot onze dood is 'tijd' aanwezig. Het is de basis van ons menszijn. Feuilleton, een televisieserie, is herhaling en in de media wijst dit op verlies van zin, in de schilderkunst geeft dit juist meer betekenis, aldus Vergara. Door de media en de schilderkunst te mengen met elkaar, toont hij ons nog een andere paradox. Een stilstaand geschilderd moment geeft meer realiteit weer dan 1000 bewegende beelden kunnen uitbeelden."Ik leg paradoxaal de wereld in beweging vast. Dat is het omgekeerde van de klassieke aanpak, waarbij een stilstaande realiteit wordt gerepresenteerd.”
Vergara is bang van de wereld. Hij kruipt in zijn realiteit van zijn schilderwerk terug om een hou vast te vinden, om stilstand te vinden. In zijn schilderen zoekt hij de stabiliteit om de realiteit vorm te geven.
Hierdoor stelt hij dat een kunstenaar zeker niet onschuldig is. Zeker kunstenaars die met een product werken van populaire cultuur, zoals de media een bij uitstek is. Populaire cultuur of massacultuur raakt het brede publiek, dat wil zeggen dat je als kunstenaar verantwoordelijk bent voor de gevoelens die je bij de massa losweekt, zegt hij in zijn interview.

“Wanneer je jezelf blootstelt, hoop je mensen te raken, begrepen te worden. Onbegrip kan tot geweld leiden – geweld dat zich tegen de productie in haar geheel kan richten. Zo worden boeken en schilderijen verbrand. De kunstenaar kan dus niet meer zo onschuldig zijn als in andere historische periodes”, besluit de kunstenaar.

Er zijn nog andere Belgen actief in de Biënnale. We kunnen zelfs stellen dat er geen Venetiaanse Biënnale is zonder Belgische kunst, wat was er eerst? Het kip of het ei? Zo denkt ook de kunstenaar Koen Vanmechelen. Hij presenteert daarom in Venetie zijn Mechelse Fayoumi: een wereldkip of wel de Cosmopolitan Chicken. Koen begon zijn kruistocht van het ultieme kunstige kippenras 10 jaar geleden. Toen reisde hij de wereld rond en kruiste hij verschillende kippen uit verschillende landen met elkaar. Het thema van dit CCP (cosmopolitan chicken project) was bioculturele diversiteit. Een kip is voor Koen een dier dat over heel de wereld banaal is en toch van levensbelang. Het zorgt voor eieren en vlees op de plank, terwijl het leeft van de afval om zich heen. Een kip is verschillend in verschillende landen, zowel de cultuur rond het dier als zijn uiterlijke structuur. In de historische zetel van het Venetiaans Wetenschappelijk Instituut in het Loredan Paleis, stelt Vanmechelen een buste op van een kip tussen de 62-koppige collectie bustes van belangrijke Venetiaanse personaliteiten.

Koen Vanmechelen

Verder staat er een broedmachine in de bibliotheek van het paleis, en daar zal in november de nieuwe kip geboren worden. De Mechelse Fayoumi zal hier geboren worden. Het wetenschappelijk onderzoek van het genetische gemanipuleerde kruisingen worden mee in de kunstinstallatie van Vanmechelen verweven. Deze wetenschappers onderzoeken de biologische en culturele achtergrond van het CCP project. Kunsthistorici onderzoeken de maatschappelijke inslag van het project, terwijl filosofen de sociale achtergrond blootleggen. Piet Stinissen en Jean Manca willen de biologische en genetische diversiteit van de studie bekijken en dit niet van de kippen, wel van de gezichstsymmetrie van de bezoekers. Kunst en wetenschap worden hier bij elkaar gebracht zonder een antwoord te geven op de vraag: wat was er eerst? De kip of het ei?